يکشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۴ - 
ساکنین اولیه ایران قبل از آریایی ها:
یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که انسان اولیه، حداقل از حدود دو میلیون سال پیش در آسیا می‌زیسته اند، ولی در ایران (ابزار‌های سنگی کشف شده در «پادگانه»های اطراف کشف‌رود خراسان) حداکثر حدود ۷۰۰ هزار تا یک میلیون سال قدمت دارند. شواهد غار‌های دربند رشی در گیلان و قلعه‌کرد در قزوین نشان از حضور انسان‌ها بین ۲۰۰-۴۰۰ هزار سال پیش دارد. اخیرا نیز آثاری از وجود انسان‌های نئاندرتال مربوط به ۴۰ -۸۰ هزار سال پیش در غار قمری خرم‌آباد (غار قمری به همراه پنج غار و پناهگاه دیگر با آثار پیش از تاریخ در دره خرم‌آباد) کشف شده است. یکی از مهمترین دستاورد‌های این کاوش، کشف لایه‌های برجای مانده از دوره پارینه‌سنگی میانه بوده که سطوح استقراری با پراکنش دست‌ساخته‌های سنگی و استخوان و همچنین بقایای زغال شناسایی شده است. این یافته‌ها می‌توانند درباره شیوه زندگی انسان‌های آن دوره (به‌احتمال بسیار از گونه نئاندرتال) در این غار و دره خرم‌آباد اطلاعاتی به ما بدهند. ابزار‌های سنگی و ضایعات تراش، تولید ابزار با قلوه‌سنگ‌های چخماق بستر رودخانه گلال و دامنه‌های کوه کمرسیاه و مخمل‌کوه، بقایای سکونت از دوره مس‌سنگی، آثار اجاق سنگ‌چین شده، قطعات سفال منقوش و سفال‌های ساده و زمخت با آمیزه گیاهی، بقایای دام اهلی مثل بز و گوسفند یافت شده است. بررسی سفال‌های منقوش، نشان از شباهت‌های نزدیک با سنت سفالگری آن دوره در خوزستان دارد. این یافته‌ها کمک می‌کند تا شبکه‌های ارتباطی و تبادلات فرهنگی بین جوامع پیش از تاریخ منطقه بشکل بهتری درک شوند.
کد خبر: ۳۹۷۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۶
انتقادات سیاوش آریا:
یک پژوهشگر و کنشگر میراث فرهنگی از حفاری قاچاقچان و سوداگران گنج و دفینه در آرامگاه صخره‌ای «فالونک» در شهرستان مرودشت استان فارس و آسیبی که به آن وارد شده ، خبر داد. شواهد نشان می دهد که قاچاقچیان زمان بسیار زیادی داشته و با خیال آسوده سرگرم کَندن با ابزارآلات حفاری بوده‌اند و نبود نظارت و گشت‌زنی یگان حفاظت میراث فرهنگی شهرستان مَرودشت و رسیدگی نکردن و حفاظت از یادمان‌های تاریخی از سوی ادارۀ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان مَرودشت از انگیزه‌های به وجود آمدن چُنین رخدادهای غم انگیزی است. بر پایه شواهد باستان‌شناختی، این آرامگاه به دوره «بعد از هخامنشی» نسبت داده شده و آرامگاه صخره‌ای «فالونَک» را باید بی‌گمان از آنِ خاندان بومی پارس و «پَرَتَرَکه‌ها» دانست .
کد خبر: ۳۹۷۱۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۸
ارباب نیا، معاون میراث فرهنگی البرز:
معاون میراث فرهنگی البرز با بیان اینکه تاکنون تنها ۱۰ درصد محوطه ازبکی کاوش شده است؛ گفت: به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم برای نگهداری از بناها و اشیایی که از زیر خاک بیرون می‌آید؛ فعلاً شرایط کاوش جدید در محوطه ازبکی وجود ندارد. با پایان فصل هشتم‌کاوش‌ها، خاک و نخاله‌های اضافی از محوطه جمع آوری شده و با انتخاب پیمانکار مناسب برخی اقدامات از جمله مرمت بخش‌هایی از محوطه در حال انجام است. نام ازبکی برگرفته از روستایی به همین نام است که احتمالا از دوران صفویه به بعد "یوز بیگی" بوده و با گذشت زمان به" اوز بیگی "و" ازبکی" تغییر یافته است. این محوطه باستانی مهم در سال ۱۳۵۲ به شماره ۹۵۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
کد خبر: ۳۹۶۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
سرنوشت نخستین دانشگاه‌های بین‌المللی جهان:
ربع رشیدی تبریز دانشگاه ۷۰۰ ساله ایرانی است که زیرخاک و در میان یک پمپ گاز، یک زمین فوتبال و خانه‌هایی که یقه آن را چسبیده‌اند، مدفون مانده است. کاوش‌های باستان‌شناسان ایرانی و آلمانی هنوز نتوانسته دانشگاه مدفون «ربع رشیدی» را از خاک بیرون بکشد. ربع رشیدی ۱۳ هکتاری، در خیابان عباسی تبریز واقع شده، در محله تاریخی «باغ میشه»، که پشت یک ایستگاه پمپ گاز و در میان حصاری پنهان مانده است. ربع رشیدی که جزو نخستین دانشگاه‌های بین‌المللی جهان معرفی شده است، حدود ۷۵۰ سال پیش، در دوره غازان‌خان ایلخانی توسط خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، وزیر معروف و علم‌دان دوره مغول‌ها، در شهر تبریز ساخته شد. محوطۀ آن، دهم آذرماه ۱۳۵۴ به شماره ۹۴۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و عرصه و حریم آن در ۲۳ مرداد ۱۳۷۸ از سوی اداره کل ثبت آثار کشور به ثبت رسید.
کد خبر: ۳۹۶۵۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
حسن درخشی سرپرست هیئت گمانه‌زنی در محوطه دستوا:
حسن درخشی سرپرست هیئت گمانه‌زنی در محوطه دستوا بیان داشت که پروژه تعیین عرصه و حریم محوطه باستانی دستوا شوشتر با هدف آسیب‌نگاری و به‌منظور تهیه نقشه‌های باستان‌شناختی محوطه در حال انجام است.از اواسط مردادماه جاری ضمن بررسی، روند گمانه‌زنی نیز در محوطه دستوا شروع شده و تاکنون ده‌ها گمانه در محیط عرصه و حریم دستوا در راستای درک بهتر از حدود و وسعت محوطه، آسیب شناسی وارده بر آن ایجاد و در حال بررسی است
کد خبر: ۳۹۵۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۸
ماجرای امضای رئیسی با وزیر امورخارجه چیست؟
خبری در روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی (چهارشنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۳) منتشر شد که ایران از عضویت در شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) و شورای بین‌المللی محوطه‌ها و بناها (ایکوموس)، همچنین «شبکه سازمان‌های علمی جهان سوم» انصراف داده است. در واقع ، دولت مصوبه‌ای درباره خروج از این سازمان‌های بین‌المللی داشته که تنها به امضای ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه رسیده است.برخی از منتقدین بیان داشته اند که این مصوبه چند ایراد مهم دارد که به‌نوعی گاف دولت به شمار میرود. نخست اینکه سازمان‌هایی که نام آنها رفت، جزو سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد هستند و نه دولتی که ایران بخواهد از آنها خارج شود.به عبارتی سه سازمانی که نام آنها ذکر شده ، مؤسسه‌های تخصصی مردم‌نهاد هستند؛ بنابراین به نظر می‌رسد دولت به علت بی‌پولی خواستار خروج از عضویت در این سازمان‌ها شده است، درحالی‌که حق عضویت ایکوموس و ایکوم ایران را دولت نمی‌دهد، بلکه همین نهاد‌های داخلی ایران از اعضای خودش حق عضویت دریافت کرده و آن را به این سازمان‌های بین‌المللی پرداخت می‌کند. ضرغامی در حاشیه نشست امروز دولت بیان داشت که خارج شدن ایران از ایکوموس و ایکوم تکذیب می‌شود، این دو حوزه ماهیت غیردولتی دارند و از سال‌ها قبل به‌دلیل ماهیت غیردولتی، پرداخت حق عضویت آنها توسط افراد حقیقی انجام می‌شود.
کد خبر: ۳۹۴۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۹
تعرض به بناهای تاریخی؛
ساخت کارخانۀ سنگ شکن در حریم درجه یک و بخش جنوبی و جاده کشی در باختر (غرب) آتشکدۀ ساسانی «گِرِه» که نزدیک یک دهه پیش آغاز و هم اینک گسترش فراوانی پیدا کرده، تهدیدی جدی برای یادگار ساسانیان است و دست درازی (تعرض) آشکار به بنای ملی به شمار می رود.
کد خبر: ۳۹۰۵۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۷
تناقضات ادامه دار درباره سد چشم شیر:
یک باستان‌شناس با اشاره به کاوش‌های انجام‌گرفته و کشفیات باستانی در سال‌های اخیر در منطقه "چم‌شیر" گفت: آبگیری این سد علاوه بر تخریب زیست‌محیطی به‌واسطه شوری آب، بخش بزرگی از تاریخ ایران را که طی کاوش‌های اخیر به دست آمده است، غرق خواهد کرد.
کد خبر: ۳۸۵۹۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۵
سیامک سرلک:
سرلک گفت: در سال ۱۳۸۰ و ۱۳۸۱ که محوطه قلی‌درویش رسما شناخته و معرفی شد، دوباره طرح تعیین عرصه محوطه با روش گمانه‌زنی باستان‌شناختی و این بار به محوریت محوطه به مرحله اجرا درآمد. نتیجه اینکه در وضعیت فعلی بین دور اول تعیین عرصه این محدوده به محوریت بنای موسوم به امام‌زاده و دور دوم تعیین عرصه به محوریت محوطه قلی‌درویش، تفاوت‌هایی ایجاد شد که هم در محدوده عرصه و هم در گستره حریم وجود دارد.
کد خبر: ۳۵۴۱۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۸
سکوت میراث فرهنگی؛
فعالیت بیش از ۴۰ سالِ کارخانه سیمان تهران و معادن در عرصه کوه «بی‌بی شهربانو» عامل اصلی تخریب محیط زیست و بخشی از میراث فرهنگی در این منطقه از شهر ری است. فعالیت‌های شبانه‌روزی که دره‌های عمیقی را در این محوطه ایجاد کرده‌اند و زمین‌های اطرافِ کوه را به محلی برای تخلیه نخاله‌های ساختمانی و بعضا شهری تبدیل کرده‌اند. با وجود اعتراض‌هایی که تاکنون فعالان شهری، محیط زیستی و میراثی نسبت به وضعیت محوطه داشته‌اند، میراث فرهنگی هنوز هیچ قدمی برای مطالعات باستان‌شناختی در این محوطه برنداشته و حتی فراموش کرده که برای برداشتن نخستین گام، باید این مقبره و کوه چند هزار ساله‌اش را تعیین عرصه و حریم کند.
کد خبر: ۳۴۲۰۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۲
پیر آمیه؛
پیر آمیه، باستان شناس فرانسوی، شرق‌شناس موزه لوور و مولف «موزه لوور، آثار عتیقه ایران» درگذشت. جامعه باستان‌شناسی ایران در بیانیه‌ای با اعلام خبر درگذشت پیر آمیه -که ساعات پایانی چهارشنبه یکم اردیبهشت در ۹۹ سالگی درگذشت- این طور نوشته است: در مدرسه لوور دانشگاه سوربون درس خواند. در ۱۹۵۰ از پایان نامه کارشناسی ارشد خود با نام عقاب در هنر و دین بین‌النهرین باستان و در ۱۹۵۸ از پایان نامه دکتری خود به نام کنده‌کاری در بین النهرین باستان (پاریس، ۱۹۶۱) دفاع کرد.
کد خبر: ۳۳۸۹۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۲
بررسی باستان شناختی یک مجسمه
مجسمه کشف شده در ساک مسافر در واقع یکی از مجسمه‌های مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد و از جمله اشیایی است که به تمدن جیرفت ارتباط دارد. در واقع این شی تاریخی نیز از همان منطقه آورده شده است. مجسمه مورد بحث مردی با قد ۲۹ سانتی متر و ریش بلند که در دست راست خود یک عصای بلند و در دست چپ خود یک گل یا گلدان را در دست گرفته است.
کد خبر: ۳۰۹۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۳
سفر با چشم دوربین
غار دربند رشی در شهرستان رودبار گیلان قرار دارد، کهن‌ترین غار ایران بشمار میرود و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این مکان باستانی شامل غار بزرگ «کویل گر» با طول تقریبی ۶۰ متر و غار «دربند ب» (جوکویله) با طول تقریبی ۳۰ متر است که دهانه‌ی هر دو در جهت جنوب قرار دارد. غار دربند رشی تنها غار شناخته شده با بقایای باستان‌شناختی دوره پارینه سنگی قدیم در کشور به حساب می‌آید.
کد خبر: ۳۰۸۳۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۶
هفته تهران
محال است کسی در این مرز و بوم نامی از پایتخت کشور کهن ایران زمین نشنیده باشد و یا گذرش به این شهر نیافتاده باشد. شهری به بزرگی تاریخ ایران زمین که همواره بزرگی‌ها دیده و تاریخ‌ها در نوردیده است.
کد خبر: ۳۰۳۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۱
تاریخ ایلام:
قدیمی‌ترین شواهد حضور انسان در محدوده کنونی استان ایلام، مربوط به یافته‌های دوران پارینه سنگی است که عمدتا از مهران و هلیلان به دست آمده است. نخستین استقرار‌های موجود در استان از دوران نوسنگی اولیه از دشت‌های مهران، دهلران و هلیلان یافت شده است که نشان دهنده پیشگامی این منطقه در استقرار دائمی، آغاز یکجا نشینی و اهلی کردن حیوانات است. تاریخ استقرار در چغاگلان مهران که با قدیمی‌ترین نمونه‌های دانه‌های گیاهی اهلی شده و قدیمی‌ترین شواهد کشاورزی در منطقه همراه بوده، به حدود دوازده هزار سال قبل برمی‌گردد و استقرار‌های یکجانشینی مانند علی کش دهلران قدمتی بیش از ۹۵۰۰ سال دارند.پس از دوره مس سنگی، دوره‌ای موسوم به عصر مفرغ آغاز می‌شود که فرهنگ‌هـای دوران مفـرغ ایـران از نظر زمانی به طور نسـبی بازه زمانی بیش از هزار و پانصد سال، یعنی از اواخر هزاره چهارم و اوایل هـزاره سـوم تا اواسـط هـزاره دوم پیش از میلاد را در برمی‌گیـرد.
کد خبر: ۲۷۹۴۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۴
بدون حتی سنگ نشان!
ابوریحان محمد بن احمد بیرونی؛ از دانشمندان بزرگ اسلامی در علوم حكمت، اخترشناسی، ریاضیات، تاریخ و جغرافیا مقامی ارزنده داشته است. او در سال ۳۶۲ هجری قمری در حوالی خوارزم متولد شده و گفته اند که از این جهت به بیرونی یعنی خارج از خوارزم معروف شده است.
کد خبر: ۲۷۲۱۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۴
برای مقابله با شیوع کرونا؛
امسال خبری از سفرهای نوروزی نیست، مسئولان استانی و ملی در روزهای گذشته از مردم خواستند نوروز ۹۹ را در خانه بمانند، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز از ایجاد تمهیداتی برای سفرهای نشاط‌انگیز با فروکش‌کردن کرونا خبر داد.
کد خبر: ۲۶۵۳۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۲
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان:
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان با اشاره به شناسایی ۳۰ اثر صنعتی در این استان، گفت: با تکمیل مستندسازی آثار به زودی ۱۵ پرونده به دبیرخانه شورای ثبت ارسال می شود.
کد خبر: ۲۴۴۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۱
گردن کلفتی یا منطق علمی در شهرداری اسلام آباد؟
در حالی که پژوهشگاه میراث فرهنگی، سیستم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اداره کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه به این نتیجه رسید‌‌ه‌اند که دادن مجوز احداث روگذر و زیرگذر و حفاری در منطقه چغاگاوانه با این شرایط اشتباه بوده و سعی در توقف این پروژه دارند اما شهرداری اسلام‌آباد همچنان بر اجرا طرح تاکید کرده تا در نهایت محمدحسین صادق، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کرمانشاه از ورود به پروژه روگذر اسلام آبادغرب خبر داده و گفته: به عنوان مدعی‌العموم نظارت خواهیم کرد.
کد خبر: ۲۴۰۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
یک باستان‌شناس خبر داد:
نوروز رجبی (سرپرست هیات باستان شناختی مجموعه معماری دست کند مهریان یاسوج) با اشاره به آنکه یکی از تلخ‌ترین تجربیاتش، کاوش در تنگ مهریان یاسوج بود، گفت: این محوطه باستانی در شمال غربی شهر یاسوج قرار دارد. ماجرا از این قرار بود که در سال ۱۳۹۳، به طور اتفاقی یکی از ساکنان منطقه درصدد حفر چاه برای خانه بود و ضمن حفر این چاه به حفره‌ای برمی‌خورد. درون حفره چند خمره می‌بیند و درنهایت با دالان‌های تو درتو روبه رو می‌شود. اینجاست که پای میراث‌فرهنگی و یگان حفاظت به میان می‌آید و از قضا یکی از خبرگزاری‌ها خبری از وجود گنجی از دوره هخامنشی در این منطقه منتشر می‌کند. این امر سبب بوجود آمدن هجمه‌ای از اخبار نادرست و هجوم مردم به منطقه شد. این درحالی است که خبری از گنجینه نبود و فقط چند خمره سفالی پیدا شده بود.
کد خبر: ۲۳۴۲۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۳۰